ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΝΑΝΤΙΩΣΗΣ των ΦΟΡΕΩΝ και ΠΟΛΙΤΩΝ της ΣΚΥΡΟΥ

ΕΝΩΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΚΥΡΟΥ για τη ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ του ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΜΑΝΟΥ ΦΑΛΤΑΪΤΣ
2.000 ΠΟΛΙΤΩΝ και ΦΙΛΩΝ της ΣΚΥΡΟΥ

Ιούλιος 2007

ΘΕΜΑ: Αντιρρήσεις για την εγκατάσταση δέκα γιγαντιαίων αιολικών πάρκων, από εκατόν ένδεκα (111) ανεμογεννήτριες των 3 MW,
συνολικής ισχύος 333 MW, της κοινοπραξίας «ΑΙΟΛΙΚΗ Νότιας Σκύρου – Ι. Μ. Μεγίστης Λαύρας – ΕΝΤΕΚΑ Α.Ε» σε όλη την έκταση της Νότιας Σκύρου.

Οι παρακάτω υπογράφοντες κάτοικοι, επισκέπτες και φίλοι της Σκύρου, καθώς και φορείς του νησιού, με τις παρούσες αντιρρήσεις μας εκφράζουμε την ολοκληρωτική μας αντίθεση στην εγκατάσταση των 111 ανεμογεννητριών της ανωτέρω εταιρείας στη νότια Σκύρο, εκ των οποίων το 80% στη χαρακτηρισμένη προστατευόμενη περιοχή σύμφωνα με την Οδηγία 92/43 ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης, αλλά και ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας σύμφωνα με την Οδηγία 79/409, για τους παρακάτω περιγραφόμενους αναλυτικά νόμιμους και βάσιμους λόγους:

1. Η Σκύρος για όσους δεν τη γνωρίζουν, ανήκει γεωγραφικά στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Βορείων Σποράδων και διοικητικά στο νομό Ευβοίας.

Νησί γεμάτο φως και ήλιο, είναι γνωστή για τη παράδοση της και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της. Ο παραδοσιακός της οικισμός είναι ένας από τους ομορφότερους της Ελλάδας, με σπίτια «μικρά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα». Παραλίες με κρυστάλλινα νερά και φύση πρωτόγνωρης ομορφιάς. Η αντίθεση ανάμεσα στο δασοσκέπαστο βόρειο τμήμα της και το βραχώδες νότιο, με τις συστάδες από σφεντάμια, άριες, πουρνάρια και αγριελιές, δημιουργεί την ιδιαίτερη αισθητική του σκυριανού τοπίου, για το οποίο ξεχωρίζει από όλα τα υπόλοιπα νησιά.

Τα μικρά νησιά ως ευαίσθητα οικοσυστήματα απολαμβάνουν καθεστώτος αυξημένης προστασίας, υποκείμενα υποχρεωτικώς μόνο σε ήπια διαχείριση.

(Agenda ’21 – Κεφ. 17, 1992), Διακηρύξεις Barbados (1994) και Minorca (1997).

Τα ελληνικά νησιά έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον των επενδυτών λόγω του υψηλού αιολικού δυναμικού τους. Όμως τα αιολικά πάρκα με τις τεράστιες ανεμογεννήτριες των 3 MW, συνιστούν πράγματι βιομηχανικές εγκαταστάσεις υψηλής οχλήσεως για το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Κατά το σύνταγμα και το διεθνές ειδικό καθεστώς προστασίας των μικρών νησιών, το νησιωτικό φυσικό και πολιτιστικό κεφάλαιο, και ιδίως το αισθητικό τοπίο, είναι πολυτιμότερα έννομα αγαθά, απολαύοντα προστασίας έναντι και αυτών τούτων των αιολικών πάρκων.

Οι 111 ανεμογεννήτριες των 3 MW (συνολική ισχύς 333 MW) της κοινοπραξίας «ΑΙΟΛΙΚΗ ΝΟΤΙΑΣ ΣΚΥΡΟΥ ΑΕ», τυχόν εγκαθιστάμενες σε όλη την έκταση της Νότιας Σκύρου θα αποτελέσουν ένα από τα μεγαλύτερα αιολικά πάρκα του κόσμου, πράγμα που συνεπάγεται τη καταστροφή του αντίστοιχου πολιτιστικού, αισθητικού και φυσικού κεφαλαίου του νησιού μας, η οποία βεβαίως αποκλείεται από το Σύνταγμα (άρθρο 24) και την πάγια νομολογία του ΣτΕ για τη προστασία των μικρών νήσων ως ευαίσθητων οικοσυστημάτων.

2. Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος.

Η προτεινόμενη εγκατάσταση των αιολικών σταθμών στη νότια Σκύρο έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις κανονιστικές ρυθμίσεις του εγκριθέντος Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος (ΦΕΚ Β΄ 1469/9-10-2003). Ελλείψει οποιουδήποτε άλλου εγκεκριμένου πλαισίου χωρικού σχεδιασμού το οποίο να εξειδικεύει και εξατομικεύει τις προβλέψεις του ΠΠΧΣΑΑ Στερεάς Ελλάδος για συγκεκριμένες περιοχές ή συγκεκριμένες παραγωγικές δραστηριότητες, οι προβλέψεις του δεσμεύουν τη Διοίκηση.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το εγκεκριμένο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωρικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (ΦΕΚ Β΄ 1469/9-10-2003) στο Δήμο Σκύρου προβλέπεται η ανάπτυξη ήπιων μορφών τουριστικής ανάπτυξης όπως ο οικοτουρισμός, ο αγροτουρισμός κ.α. (βλ. σελ. 20412). Είναι προφανές ότι η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην περιοχή και μάλιστα σε τέτοιο αριθμό ώστε να την μετατρέπουν σε περιοχή βαριάς βιομηχανίας, είναι σε ευθεία αντίθεση με την αναπτυξιακή προοπτική του Δήμου που είναι αυτή της ήπιας τουριστικής ανάπτυξης.

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με το εγκεκριμένο ΠΠΧΣΑΑ η Σκύρος, δεν προορίζεται να παίξει κάποιο καθοριστικό ρόλο σε σχέση με τα ενεργειακά δίκτυα, όπου αντίθετα αναγνωρίζεται το υψηλό δυναμικό της Νότιας Εύβοιας και αντίστοιχα η οργανωμένη χωρική ανάπτυξη αυτής της περιοχής (βλ. σελ. 20400, 20410).

Συνεπώς, το υπό κρίση έργο βρίσκεται καταφανώς και προδήλως τόσο εκτός του εγκεκριμένου πλαισίου του χωροταξικού σχεδιασμού για τη Στερεά Ελλάδα αλλά και των προτεραιοτήτων του χωρικού αυτού σχεδιασμού αναφορικά με την επίμαχη περιοχή όπου αυτό σχεδιάζεται.

3. Έλλειψη Χωροταξικού Σχεδιασμού

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, την περιβαλλοντική νομοθεσία και την πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, για την ανάπτυξη πάσης φύσεως παραγωγικών δραστηριοτήτων είναι νομικά υποχρεωτική η προηγούμενη ύπαρξη χωρικού σχεδιασμού, ήτοι η προηγούμενη τουλάχιστον θεσμοθέτηση Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (Π.Ο.Α.­Δ.Π.), πριν από την όποια εκδιδόμενη σημειακή και εξατομικευμένη απόφαση πραγματοποίησης δραστηριοτήτων όπως οι αιολικοί σταθμοί ηλεκτρικής ενέργειας.

Και τούτο γιατί μόνο μέσα από την τήρηση αυτού του κανόνα και των ουσιαστικών αλλά και διαδικαστικών προϋποθέσεων που συναρτώνται με αυτόν, είναι δυνατή η προστασία του περιβάλλοντος, φυσικού και ανθρωπογενούς, και η ορθολογική διαχείριση και οργάνωση του χώρου.

Στην υπό εξέταση, όμως, περίπτωση δεν έχει θεσμοθετηθεί ούτε Π.Ο.Α.Π.Δ. ούτε άλλης τυχόν μορφής Σχέδιο (ζώνη / περιοχή) Χρήσεων Γης (Γ.Π.Σ., Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.), στο οποίο Σχέδιο (ζώνη / περιοχή) να επιτρέπεται η επίμαχη ενεργειακή δραστηριότητα.

Η απαίτηση ύπαρξης θεσμοθετημένης ζώνης είναι απόλυτη, αν ληφθεί υπόψη ο πάγιος και σαφής χαρακτήρας της νομολογίας, η οποία εν προκειμένω έχει επανειλημμένα επιβεβαιωθεί με τον πιο χαρακτηρι­στικό τρόπο (Σ.τ.Ε. 2319/2002, 2569/2004[ad hoc]).

Ας σημειωθεί ότι η προϋπόθεση ύπαρξης θεσμοθετημένου χωρικού σχεδιασμού, στο πλαίσιο του οποίου θα εντάσσεται η χωροθέτηση αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, είναι κατεξοχήν επιβεβλημένη για αυτού του είδους την παραγωγική δραστηριότητα. Ελλείψει χωρικού σχεδιασμού είναι αδύνατον να εκτιμηθούν συνολικά τα προβλήματα που τυχόν ανακύπτουν από τη χωροθέτηση των ανεμογεννητριών και των συνοδών έργων αναφορικά με την επιλογή κατάλληλων διαχειριστικών μέτρων σε σχέση με άλλες δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην περιοχή (εν προκειμένω: ήπιες τουριστικές/ οικοτουριστικές δραστηριότητες, δράσεις διαχείρισης περιοχής Natura κ.α.), αλλά και τη διατήρηση του φυσικού κεφαλαίου της ευρύτερης περιοχής.

4. Ασυμβατότητα με τη περιοχή NATURA 2000: «Νότια Σκύρος & Όρος Κόχυλας». 

Στη νότια Σκύρο υπάρχει περιοχή έκτασης 41 χιλιάδων στρεμμάτων (δηλαδή περίπου το ένα πέμπτο της έκτασης του νησιού) η οποία είναι ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης αλλά και Ζώνη Ειδικής Προστασίας για τα Πτηνά της οδηγίας 79/409 [βλ. Οδηγία 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» (EEL 206/22-7-1992), Κ.Υ.Α. 1289/28.12.98 (ΦΕΚ Β΄ 1289/28.12.98) «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων (ενδιαιτημάτων) καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» και Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 19ης Ιουλίου 2006 σχετικά με την έγκριση, σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, του καταλόγου των τόπων κοινοτικής σημασίας για τη μεσογειακή βιογεωγραφική περιοχή (EEL 259/21-9-2006)].

Πρόκειται για την περιοχή με κωδικό GR2420006 «Νότια Σκύρος: Όρος Κόχυλας». Η υψηλή οικολογική αξία της περιοχής αυτής έγκειται στο γεγονός ότι φιλοξενεί σημαντικούς οικοτόπους και αποτελεί καταφύγιο για μία μεγάλη ποικιλία μορφών ζωής, μερικές από αυτές εξαιρετικά σπάνιες, πολλές από τις οποίες εμφανίζουν υψηλή εξειδίκευση στις οικολογικές ιδιαιτερότητες της περιοχής αυτής. Αναφορικά με την ορνιθοπανίδα, οι απότομες βραχώδεις ακτές του Κόχυλα φιλοξενούν μία μεγάλη αποικία του μαυροπετρίτη (falco eleonorae), ενώ στην περιοχή απαντάται μεγάλος αριθμός ειδών που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 79/409 (42 είδη). Ο Κόχυλας αποτελεί επίσης σημαντικό σταθμό για τα μεταναστευτικά πτηνά λαμβάνοντας υπόψη τη χαμηλή όχληση και δεδομένης της απουσίας αναπτυξιακών δραστηριοτήτων στην περιοχή. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στον Κόχυλα διαβιεί η σαύρα podacris gaigae, ένα είδος ενδημικό μόνο στη Σκύρο και στο νησί Πιπέρι της Αλοννήσου. Αναφορικά με τα είδη ενδημικών και απειλούμενων, σπάνιων και ενδημικών ειδών χλωρίδας αξίζει να αναφερθούν τα aethionema retsina, campanula merxmuelleri, ornithogalum spetae, aubrieta scyria και scorzonera scyria.

Το «Όρος Κόχυλας» αποτελεί το μόνο φυσικό οικότοπο διαβίωσης της μοναδικής φυλής των μικρόσωμων Σκυριανών Αλόγων. Οι ιδιαίτερες οικολογικές συνθήκες της περιοχής θεωρείται ότι συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση των μοναδικών χαρακτηριστικών του. Σημειώστε ότι το άλογο αυτό εμφανίζεται στη ζωοφόρο του Παρθενώνα! Σήμερα το σκυριανό αλογάκι διατρέχει σαφή κίνδυνο εκφυλισμού και εξαφάνισης. Στο νησί υπάρχουν σήμερα κάτω από 150 καθαρόαιμα ζώα, και ο πληθυσμός τους μειώνεται. Για την ενίσχυση των προσπαθειών για διατήρηση της φυλής των σκυριανών αλόγων προωθούνται εξειδικευμένα προγράμματα (συγχρηματοδοτούμενα με Ευρωπαϊκή Ένωση), και έχουν ενταχθεί στο Μέτρο 1.8 τα έργα: «Δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης για τη διάσωση του σκυριανού αλόγου στη περιοχή NATURA του ΄Ορους Κόχυλα» και «Χώρος διαβίωσης, επισκεψιμότητας και αναπαραγωγής του σκυριανού αλόγου».

Οι επιπτώσεις για τα προστατευόμενα είδη και τους οικοτόπους από την κατασκευή, μεταφορά και λειτουργία ανεμογεννητριών εντός της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης «Νότια Σκύρος: Όρος Κόχυλας» είναι ανυπολόγιστες, καθώς ενδεικτικά:

(α) Η εγκατάσταση τόσο μεγάλου αριθμού ανεμογεννητριών γιγαντιαίων διαστάσεων (οι α/γ των 3 MW είναι οι μεγαλύτερες που έχουν χρησιμοποιηθεί στη χώρα μας και φθάνουν σε μέγιστο ύψος τα 150 μέτρα), δεν είναι απλή υπόθεση. Οι 111 προτεινόμενες ανεμογεννήτριες δεν «φυτεύονται» όπως ένας σπόρος στο χώμα. Για την εγκατάσταση τους θα απαιτηθούν:

Εκσκαφές (εκβραχισμοί) τεραστίων τάφρων και δεκάδες χιλιάδες τόνοι μπετόν για τα θεμέλια των 111 ανεμογεννητριών.

Δημιουργία επίπεδων πλατειών, έκτασης αρκετών στρεμμάτων, γύρω από κάθε ανεμογεννήτρια.

Διάνοιξη νέου εκτενέστατου οδικού δικτύου (εκτιμώμενου σε 75 χιλιόμετρα περίπου), το οποίο θα απαιτήσει τεράστιας κλίμακας χωματουργικές εργασίες και εκσκαφές με αποτέλεσμα από τη μία πλευρά την μείωση του φυσικού χώρου, καθότι οι ποσότητες αυτές είναι τεράστιες, και από την άλλη την ανεπίτρεπτη διακινδύνευση της οικολογικής ισορροπίας στην περιοχή, την υποβάθμισή της και τον κατακερματισμό της.

Η εκσκαφή των θεμελίων, οι πλατείες και κυρίως η διάνοιξη οδών, επιδρούν άμεσα ιδιαίτερα στην βιοποικιλότητα της χλωρίδας καθόσον τα είδη αποκλείονται από τις περιοχές επέκτασής τους, κατά τις φυσικές διεργασίες, και επεκτείνονται άλλα είδη, που κατά τη φυσιολογική πορεία των πραγμάτων δεν θα ήταν εκεί. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για περιοχές με σπανιότατα είδη χλωρίδας, όπως το είδος aethionema retsina το οποίο συναντάται στον Κόχυλα, και είναι ένα από τα πενήντα πιο απειλούμενα με εξαφάνιση φυτικά είδη στη Μεσόγειο, σύμφωνα με τον κατάλογο της διεθνούς εμβέλειας και επιστημονικά έγκυρης Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης International Union for the Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN).

(β) Η λειτουργία ενός έργου αυτού του μεγέθους με βεβαιότητα θα οδηγήσει σε κατακερματισμό του οικοτόπου του αλόγου λόγω του εκτενούς οδικού δικτύου ενώ λόγω των μεγάλων εκτάσεων που θα χρειαστούν για τη στερέωση κάθε ανεμογεννήτριας, των μπάζων, του θορύβου, του φαινομένου της φωτοσκίασης η επιβίωσή τους καθίσταται προβληματική.

Κατά την περίοδο των εργασιών κατασκευής (επί 3 έτη), λόγω της έντονης δραστηριότητας των οχημάτων, των εκσκαφών και προπάντων των εκβραχισμών η περιοχή θα καταστεί απρόσιτη. Κατ’ αυτό τον τρόπο θα υπάρξει αφόρητη πίεση στα ελάχιστα εναπομείναντα ζώα. Αυτό ενδεχομένως να οδηγήσει και σε εξαφάνισή τους στην φυσική κατάσταση, αφού μετά την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών η αποκατάσταση των πληθυσμών θα είναι αδύνατη. Μία τέτοια δε εξέλιξη έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις υπάρχουσες πρωτοβουλίες διάσωσης του σκυριανού αλόγου που υλοποιούνται από το Δήμο Σκύρου και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και ειδικότερα του έργου «Δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης για τη διάσωση του προστατευόμενου σκυριανού αλόγου στην περιοχή Natura του όρους Κόχυλα», ενταγμένης στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2000-2006 της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, Μέτρο 1.8 «προστασία του περιβάλλοντος σε συνδυασμό με τη δασοκομία, τη γεωργία, τη διατήρηση του τοπίου και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων».

(γ) η διεθνής βιβλιογραφία βρίθει από παρα­δείγματα θανατώσεων, ιδιαίτερα αρπακτικών πτηνών, από σύγκρουση με ανεμογεννήτριες, των οποίων οι ταχύτητες που αναπτύσσονται στην άκρη των φτερών είναι από 146 έως 292 χλμ/ώρα. Εκτιμήσεις από τη Γερμανία και την Ολλανδία δίνουν 309 νεκρά πουλιά /γεννήτρια /χρόνο ή 60 με 100 νεκρά πουλιά ανά MW εγκατεστημένης ισχύος. Δηλαδή, για 333 MW θα έχουμε από 19.980 έως 33.000 θανάτους πουλιών !

Σύμφωνα με τους χάρτες της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, η Σκύρος αποτελεί τμήμα ενός εκ των μεταναστευτικών διαδρόμων. Με αυτά τα δεδομένα οι θάνατοι πουλιών που πιθανολογούνται από το συγκεκριμένο έργο είναι εξαιρετικά υψηλοί, ώστε να θέσουν σε κίνδυνο, έως και πλήρους εξάλειψης, τα απειλούμενα και προστατευόμενα είδη της περιοχής.

(δ) Ο θόρυβος από τη λειτουργία των ανεμογεννητριών επηρεάζει ανεπανόρθωτα τις οικολογικές διεργασίες, ιδιαίτερα των πιο ευαίσθητων ειδών που τη χρησιμοποιούν ως ενδιαίτημα. Το ίδιο συμβαίνει και με το φαινόμενο της φωτοσκίασης, που παρατηρείται κατά τη λειτουργία των ανεμογεννητριών.

(ε) Η αντοχή του εδάφους στην τοποθέτηση και λειτουργία ανεμογεννητριών είναι δυνατόν να δημιουργήσει ρήγματα και επομένως διάβρωση και αλλαγή στον υδρογεωλογικό χαρακτήρα του νησιού. Φόβοι εκφράζονται ιδιαίτερα ότι λόγω των έργων θα δημιουργηθούν δρόμοι διαφυγής του νερού από οροπέδια και πλατώματα (π.χ. Τσορούς) με άμεσα τραγικά αποτελέσματα για τις 9 σοβαρές πηγές της περιοχής του Βουνού.

Υπό τα δεδομένα αυτά είναι προφανές ότι το σχεδιαζόμενο έργο παραβιάζει τις Οδηγίες 79/409 και 92/43 αλλά και τη σχετική νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ, 7/12/2000

C-374/98 Επιτροπή κατά Γαλλικής Δημοκρατίας και ΔΕΚ, 13/6/2002,

C-117/00 Επιτροπή κατά Ιρλανδίας).

Κατά συνέπεια και με δεδομένο ότι αναμένονται σημαντικές επιπτώσεις στην περιβαλλοντική ισορροπία της προστατευόμενης περιοχής, η προτεινόμενη εγκατάσταση ανεμογεννητριών στη Σκύρο πρέπει να εγκαταλειφθεί.

5. Κοινωνικές και Οικονομικές επιπτώσεις στη ζωή των κατοίκων.

Η εγκατάσταση τόσο μεγάλου αριθμού ανεμογεννητριών και τόσο μεγάλης ισχύος σ’ ένα μικρό νησί με την οριστική και μη αναστρέψιμη καταστροφή της περιοχής του Βουνού, θα έχει ως αποτέλεσμα :

(α) Τη μείωση του ζωτικού χώρου των Σκυριανών και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής τους, λόγω της μετατροπής της νότιας Σκύρου σε μια μεγάλη, υπαίθρια βιομηχανική ζώνη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και των πολλών στρατιωτικών εγκαταστάσεων που ήδη υπάρχουν στο βόρειο, στο κεντρικό και το νότιο μέρος του νησιού.

(β) Σοβαρό πλήγμα στη κτηνοτροφία και στη μελισσοκομία, παραδοσιακές ασχολίες μεγάλου τμήματος του πληθυσμού του νησιού, γιατί κανένα έμβιο όν, (ανθρωποι, ζώα, πουλιά ή έντομα), δεν είναι δυνατόν να επιβιώσει σε μια περιοχή που θα κυριαρχείται από τόσο μεγάλο αριθμό και τόσο τεραστίου μεγέθους ανεμογεννήτριες. Στη νότια Σκύρο υπάρχουν σήμερα περίπου 25.000 αιγοπρόβατα. Τα εισοδήματα από την κτηνοτροφία για το νησί ανέρχονται σε 1.386.000€/χρόνο. Πέραν της κτηνοτροφίας, στη νότια Σκύρο υπάρχει και μελισσοκομία με 2.500 κυψέλες και παραγωγή θυμαρίσιου μελιού εξαιρετικής ποιότητας. Αναφορικά με τις μέλισσες, με δεδομένο ότι ο κώνος στροβιλισμού του αέρα πίσω από κάθε φτερωτή φτάνει τα 700–800 μέτρα, αναμένεται σημαντική διαταραχή του οικοσυστήματός τους και μείωση των πληθυσμών τους, αν όχι εξαφάνισή τους. Τα εισοδήματα από το μέλι για τους κατοίκους ανέρχονται σε 250.000€/χρόνο. Ουσιαστική μείωση ή εξαφάνιση των ανωτέρω εισοδημάτων υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής των Σκυριανών, επιδεινώνει τη διαβίωση στο νησί και συντελεί στην ενδεχόμενη σταδιακή εγκατάλειψή του (ήδη παρατηρείται μείωση πληθυσμού 1,08% μεταξύ 1991-2001).

(γ) Την τουριστική υποβάθμιση της Σκύρου λόγω ανεπανόρθωτης βλάβης στο τοπίο, εξαιτίας του μεγάλου πλήθους και μεγέθους των ανεμογεννητριών που σχεδιάζεται να τοποθετηθούν στις κορυφογραμμές, και οι οποίες θα είναι ορατές από όλες τις πλευρές του νησιού, ακόμη και από τους επισκέπτες που έρχονται με το πλοίο της γραμμής. Ο αριθμός των ορατών ανεμογεννητριών από κάθε οικισμό, που υπολογίζεται να είναι της τάξης των 25 – 36 ανεμογεννήτριες, είναι τεράστιος (Βλ. Π.Π.Ε. σελ. 7 – 18).

Το θέαμα αυτό, πέραν της υποβάθμισης της ίδιας της περιοχής του Κόχυλα ως τουριστικού – οικοτουριστικού προορισμού, υποβαθμίζει γενικότερα την τουριστική αξία ολόκληρης της Σκύρου.

(δ) Τη μείωση της αξίας της γης, των οικοπέδων και των κατοικιών λόγω της αισθητικής και περιβαλλοντικής υποβάθμισης.

(ε) Η μείωση του ζωτικού χώρου των σκυριανών, το πλήγμα στη κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία, η μείωση του τουρισμού και της αξίας της γής, θα επιφέρουν αλυσιδωτές επιπτώσεις και σε κάθε άλλη οικονομική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στο νησί (οικοδομική, εμπορική κλπ.).

Ως αποτέλεσμα θα έχουμε μείωση των εισοδημάτων των κατοίκων και αύξηση της ανεργίας. Τμήμα του πληθυσμού δεν θα μπορεί να συγκρατηθεί πλέον στο τόπο του και θα αναγκασθεί να τον εγκαταλείψει.

Κανένα έργο, όσο μεγαλεπήβολο κι αν είναι, δεν μπορεί να γίνει δεκτό, όταν οι επιπτώσεις του στην οικονομική και κοινωνική ζωή του νησιού είναι εξαιρετικά αρνητικές.

6. Πλημμέλειες της Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Στο πλαίσιο της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης του έργου η εταιρεία «Αιολική Νοτίου Σκύρου Α.Ε.» έχει καταθέσει Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ήδη από το Μάιο του 2006. Η μελέτη αυτή χαρακτηρίζεται από τις ακόλουθες σημαντικές πλημμέλειες:

(α) Κάθε έργο ή δραστηριότητα πρέπει να εξετάζεται κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση (Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση και Αξιολόγηση και Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων) συνολικά μαζί με τα συνοδά του έργα τα οποία θα πρέπει να περιέχονται στις αντίστοιχες Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. (βλ. Εγκύκλιος 122343/2004 ΥΠΕΧΩΔΕ). Το κεφάλαιο της προμελέτης που αναφέρεται στην αναγκαία οδοποιία – που σημειωτέον είναι και το ζήτημα που προκαλεί τη μεγαλύτερη ανησυχία αναφορικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου- είναι ελλιπέστατο καθώς παραπέμπει την εκτίμηση των επιπτώσεων σε μελλοντικό χρόνο (βλ. Κεφ. 5-10 και 5.11 «θα διανοιχθούν νέοι δρόμοι όπου αυτό απαιτείται», «τα εν λόγω σημεία θα εκτιμηθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια κατά το στάδιο των οριστικών μελετών του έργου», «η ακριβής ποσότητα των εκσκαφών θα προκύψει μετά την ολοκλήρωση της οριστικής τοπογραφικής μελέτης»). Αξίζει δε να σημειωθεί ότι για τις όποιες νέες οδούς που θα πρέπει να διανοιχθούν για την υλοποίηση του έργου οι μελετητές προβλέπουν πλάτος 5 μέτρων, που είναι παντελώς ανεπαρκές για την μεταφορά των ανεμογεννητριών στους χώρους ανέγερσής τους, αφού η διάμετρος του πυλώνα είναι τουλάχιστον 4,5 μέτρα και το μήκος του ρυμουλκούμενου φορέα 45-50 μέτρα. Το επαρκές πλάτος οδού για τέτοιου είδους έργα είναι της τάξης των 8-12 μέτρα, που προφανώς διπλασιάζουν τις επιπτώσεις τόσο αναφορικά με την κάλυψη όσο και με τον όγκο των εργασιών εκσκαφής. Ιδιαίτερα μάλιστα, όταν το μήκος των οδικών έργων δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 75 χιλιόμετρα περίπου, (και όχι 57 χιλιόμετρα όπως αναφέρεται στη Π.Π.Ε της εταιρείας), αφού δεν συνυπολογίσθηκε ούτε ο δρόμος πρόσβασης προς το λιμάνι εκφόρτωσης.

(β) Η Π.Π.Ε. παρουσιάζει πολύ μειωμένα και μη ρεαλιστικά μεγέθη αναφορικά με τις προβλεπόμενες εκσκαφές και θεμελιώσεις (σελ. 7-5 και 7-6). Δεν είναι δυνατόν να καταληφθούν λιγότερα από 666-777 στρέμματα για τα πλατώματα και τις θεμελιώσεις των ανεμογεννητριών, σύμφωνα με τα αναμενόμενα μεγέθη κατά τους διεθνείς οργανισμούς πιστοποίησης για ανεμογεννήτριες. [Σύμφωνα με τον ΚΕΜΑ (Ολλανδικός Οργανισμός Πιστοποίησης) για ανεμογεννήτριες άνω των 2 MW χρειάζεται επιφάνεια 50Χ80 μ., δηλ. 4 στρέμματα και βάθος 1,5 μέτρα]. Οι μελετητές εκτιμούν το ανεδαφικό μέγεθος των 150 στρεμμάτων. Ο δε υπολογισμός των εκσκαφών και εκβραχισμών από την εκτιμώμενη οδοποιία και τις θεμελιώσεις ανέρχεται κατά τους μελετητές σε 619.426,89 κυβ. μέτρα. Στην πραγματικότητα όμως αυτά δεν μπορεί να είναι λιγότερα από 1.071.000 κυβ. μέτρα περίπου, σχεδόν 42% μεγαλύτερη ποσότητα από αυτή που παρουσιάζεται στην Π.Π.Ε. Επίσης, στην Π.Π.Ε. δεν υπάρχει η θέση του αποθεσιοθαλάμου, ούτε η έκταση την οποία θα καταλάβει. Εάν προστεθούν και τα λιμενικά έργα, τότε η κατάληψη του εδάφους είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που παρουσιάζεται στην Π.Π.Ε.

(γ) Οι μελετητές, στο πλαίσιο της προμελέτης, δεν αναφέρονται καθόλου στον τρόπο προσέγγισης των ανεμογεννητριών στο νησί. Αναφορικά με τους πυλώνες των ανεμογεννητριών, πρόκειται για τεραστίου μεγέθους κατασκευές (ύψος 100 μέτρα) μεταφερόμενες τμηματικά από αντίστοιχες πολυαξονικές νταλίκες, μήκους 45 -50 μέτρων, φορτωμένες σε αντίστοιχα ειδικά φορτηγά πλοία. Αν έρθουν διά θαλάσσης, θα πρέπει να τα υποδεχθεί λιμάνι το οποίο να έχει σχετική υποδομή (επαρκή χερσαίο χώρο, αποθηκευτικούς χώρους κ.λπ.). Τέτοιο λιμάνι δεν υπάρχει στη Σκύρο. Οπότε είτε θα πρέπει οι ανεμογεννήτριες να προσεγγίσουν δια αέρος είτε να γίνουν αναγκαίες επεκτάσεις / βελτιώσεις σε λιμάνι της Σκύρου (π.χ. Λινάρια), είτε να κατασκευασθεί καινούργιο λιμάνι, είτε το πιθανότερο, να χρησιμοποιηθεί το λιμάνι του Ναυστάθμου Σκύρου. Καμία από τις παραπάνω λύσεις δεν αναφέρονται στην προμελέτη, καθώς το ζήτημα της προσέγγισης των ανεμογεννητριών στο νησί δεν παρουσιάζεται καθόλου και συνακόλουθα δεν εκτιμώνται ούτε και οι ενδεχόμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που σχετίζονται με αυτό το θέμα.

Πρέπει να σημειώσουμε στο σημείο αυτό, ότι ενδεχόμενη χρησιμοποίηση του λιμανιού του Ναυστάθμου Σκύρου συνιστά μέγα ηθικό και πολιτικό σκάνδαλο, δεδομένου ότι μια στρατιωτική εγκατάσταση, προορισμένη να υπηρετεί τις ανάγκες της Εθνικής Άμυνας, θα παραδοθεί στη εξυπηρέτηση ιδιωτικών κερδοσκοπικών συμφερόντων!

(δ) Δεν υπάρχει πουθενά στην Π.Π.Ε. αναφορά στην αποκατάσταση του τοπίου μετά το πέρας λειτουργίας του έργου, κατά το άρθρο 8 της Κ.Υ.Α. Αριθ. 1726 (ΦΕΚ Β΄ 552/08.05.2003) «Διαδικασία προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης, έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, καθώς και έγκρισης επέμβασης ή παραχώρησης δάσους ή δασικής έκτασης στα πλαίσιά της έκδοσης άδειας εγκατάστασης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», ούτε σχετική μελέτη αποκατάστασης. Συνακόλουθα, δεν υπολογίζεται καθόλου το κόστος της αποκατάστασης του τοπίου και της γεωμορφολογίας της περιοχής στην αρχική της μορφή.

(ε) Ο πιο κοντινός οικισμός στα σχεδιαζόμενα αιολικά πάρκα είναι το Νύφι σε απόσταση περίπου 1 χλμ. και όχι το Λουτρό (απόσταση 3 χλμ.) όπως αναφέρεται στην Π.Π.Ε (σελ. 7-15 και 7-50). Το βορειοδυτικό τμήμα του Κόχυλα είναι κατοικημένο και όχι ακατοίκητο

(στ) Σημαντικές πλημμέλειες παρουσιάζουν η Π.Π.Ε. και η «οικολογική μελέτη βάσης» αναφορικά με την αξιολόγηση της σπουδαιότητας της περιοχής για είδη ορνιθοπανίδας, όπως τον μαυροπετρίτη, αλλά και την παρουσία χλωρίδας. Σύμφωνα με έρευνα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας (Ε.Ο.Ε.), η παρουσία του μαυροπετρίτη (falco eleonorae) είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή η οποία παρουσιάζεται στην Π.Π.Ε. και στην «οικολογική μελέτη βάσης» που τη συνοδεύει. Οι μελέτες πεδίου στη Σκύρο είχαν ολοκληρωθεί μέσα στο 2005 και ο οποιοσδήποτε ερευνητής μπορούσε να έχει στη διάθεση του τα στοιχεία απλά απευθυνόμενος στην Ε.Ο.Ε., που είναι και ο πλέον επίσημος και έγκυρος φορέας για τη μελέτη της ορνιθοπανίδας στην Ελλάδα (μέλος της Birdlife International).Έτσι η νότια Σκύρος κατατάσσεται σε μία από τις τρεις σημαντικότερες περιοχές στην Ελλάδα για το προστατευόμενο αυτό είδος αντίθετα με τις παραδοχές της Π.Π.Ε. και της «οικολογικής μελέτης βάσης». (βλ. σελ. 7-33 όπου σαφώς υποτιμάται η σπουδαιότητα της περιοχής για τον μαυροπετρίτη κατατάσσοντας την περιοχή στην 21η θέση).

Αναφορικά δε με τη σημασία της Σκύρου ως μεταναστευτικού διαδρόμου, η αξία της υποτιμάται σαφώς: Σε πολλά σημεία της «οικολογικής μελέτης βάσης» αναφέρεται ότι «…η Σκύρος αναμένεται να προσελκύει σχετικά μικρούς πληθυσμούς από τα μεταναστευτικά πουλιά…» (σελ 9), «…η Σκύρος δε βρίσκεται εντός των κύριων μεταναστευτικών διαδρομών που ακολουθούν τα πουλιά…» (σελ 98), «…πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, οι τρεις βασικές διαδρομές μετανάστευσης πουλιών στην Ελλάδα δεν περιλαμβάνουν τη Σκύρο» (σελ 103). Επίσης, στη σελίδα 104 υπάρχει το σχέδιο με τις κυριότερες μεταναστευτικές διαδρομές στην Ελλάδα. Ως πηγή αναφέρεται ο ερευνητής Ch. Vagliano, όχι όμως και η χρονολογία και η έκδοση από την οποία λήφθηκε. Χωρίς να είναι προς το παρόν να είναι δυνατό να εντοπιστεί επακριβώς, τα στοιχεία αυτά φαίνεται να προέρχονται το αργότερο από το 1985. Από τότε η ορνιθολογική έρευνα στην Ελλάδα έχει κάνει τεράστια βήματα και οι νέοι χάρτες μετανάστευσης έχουν εκπονηθεί από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ). Σε αυτόν φαίνεται ότι ένα ισχυρό μεταναστευτικό ρεύμα περνάει από το νησί της Σκύρου. (Βλ. Χάρτη Ε.Ο.Ε. στο Παράρτημα). Ισχυρή ένδειξη, άλλωστε, για την ύπαρξη αυτού του μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος αποτελεί η παρουσία μεγάλου αριθμού από μαυροπετρίτες, οι οποίοι, όπως αναφέρεται και στη μελέτη, την περίοδο τέλη Αυγούστου – Σεπτεμβρίου κυνηγούν μικρά μεταναστευτικά πουλιά για να τραφούν και να ταίσουν τους νεοσσούς τους.

Αριθμός ειδών χλωρίδας αναφέρονται ως ‘μη εντοπισμένα’ (βλ. σελ. 68 «οικολογικής μελέτης βάσης») ενώ απαντώνται στην περιοχή, καθόσον, προφανώς, τα στοιχεία του προγράμματος ΒΙΟΜΑΡ, που χρησιμοποιεί η μελετητική ομάδα, δεν είναι επίκαιρα (2001). Αξίζει δε να σημειωθεί ότι σε όλες τις αναφορές των μελετών στα είδη με σημαντική οικολογική αξία (π.χ. σελ. 6-60) δεν αναφέρεται πουθενά η aethionema retsina, που είναι και το πλέον απειλούμενο με εξαφάνιση είδος της περιοχής. Ένας νέος πληθυσμός αυτού του είδους εντοπίσθηκε στη περιοχή του Όρους Κόχυλας.

Θα αναμενόταν επομένως, να είχε εντοπισθεί το φυτό σ’ αυτή την περιοχή κατά την εργασία πεδίου, γεγονός που δεν συνέβη. Σοβαρά ερωτήματα τίθενται για την τύχη αυτού του πληθυσμού, αφού αφενός μπορεί οι εργασίες εγκατάστασης του αιολικού πάρκου να «πέσουν» πάνω στο πληθυσμό – αφού δεν ήταν γνωστή η ύπαρξη του πληθυσμού κατά το σχεδιασμό- αφετέρου η διαταραχή (μείωση και υποβάθμιση) του βιοτόπου του είδους στην ευρύτερη περιοχή αποτελεί παράγοντα αύξησης του κινδύνου εξαφάνισής του.

Γενικότερα, στο πλαίσιο της προμελέτης και της «οικολογικής μελέτης βάσης», διαφαίνεται διάθεση υποβάθμισης από τη μία μεριά της οικολογικής αξίας του Κόχυλα, που είναι αναμφισβήτητα περιοχή υψηλής οικολογικής αξίας, και από την άλλη της σπουδαιότητάς του αναφορικά με τα είδη χλωρίδας (π.χ. aethionema retsina είδος απειλούμενου με εξαφάνιση) και πανίδας [ιδιαίτερα ορνιθοπανίδας, π.χ. μαυροπετρίτης (falco eleonorae)] που διαβιούν εκεί.

7. Συμμετοχή του κοινού

Με δεδομένο ότι το εν λόγω έργο δύναται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον της Σκύρου, όπως διεξοδικότερα αναλύθηκε πιο πάνω, οι τοπικές αρχές, οι πολίτες και οι φορείς του νησιού θα έπρεπε να έχουν ενημερωθεί, είτε με δημόσια ανακοίνωση, είτε μεμονωμένα, με τον ενδεικνυόμενο τρόπο, σε πρώιμο στάδιο της διαδικασίας και κατά κατάλληλο, έγκαιρο και αποτελεσματικό τρόπο. Τούτο ουδέποτε συνέβη στη συγκεκριμένη περίπτωση με αποτέλεσμα να παραβιασθεί τόσο το δικαίωμα στο περιβάλλον, και ειδικότερα η έκφανσή του που αφορά στο δικαίωμα συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων σχετικά με έργα που έχουν σημαντική επίπτωση στο περιβάλλον, το οποίο είναι συνταγματικά προστατευόμενο δικαίωμα (άρθρο 24 του Συντάγματος), αλλά και οι προβλέψεις της Διεθνούς Σύμβασης του Άαρχους για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα ( ν.3422/2005 ΦΕΚ Α΄ 303 13/12/2005, ιδιαίτερα του άρθρου 6).

8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Τέλος, από το συνδυασμό των άρθρων 24 και 106 του Συντάγματος, και

2 και 174 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία κυρώθηκε με το ν. 2077/1992, προκύπτει ο θεμελιώδης κανόνας της αειφόρου ανάπτυξης, κατά τον οποίο, ειδικότερα στα ευπαθή οικοσυστήματα, στα οποία περιλαμβάνονται οι μικρές νήσοι, μόνον ήπια τεχνικά έργα και παρεμβάσεις μπορούν να χαρακτηρισθούν ως βιώσιμα και επιτρεπτά, αυτό δε ισχύει και για τα ενεργειακά έργα. Έτσι, οι μικρές νήσοι ανέχονται μόνο ήπιο ενεργειακό σύστημα, το οποίο πρέπει να έχει ως όριο τη φέρουσα ικανότητά τους. Η δε φέρουσα ικανότητα αυτή δεν μπορεί να οριοθετείται με βάση αποκλειστικά ποσοτικά κριτήρια, αλλά με συνδυασμό ποσοτικών και ποιοτικών κριτηρίων δηλαδή οριοθέτηση του αριθμού των ανεμογεννητριών ανά χωρική μονάδα, χωρίς όμως αυτός ο αριθμός έτσι όπως προτείνεται να χωροθετηθεί και να εγκατασταθεί να συνεπάγεται και την καταστροφή του φυσικού, κοινωνικού και κοινωνικο-οικονομικού περιβάλλοντος.

Το δίκτυο ανεμογεννητριών το οποίο προτείνει η Αιολική Νότιας Σκύρου Α.Ε. με κανένα τρόπο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ήπιο και βιώσιμο ηλεκτρικό δίκτυο μικρής νήσου, αλλά αντίθετα έργο όχι απλά τεράστιων αλλά δυσθεώρητων διαστάσεων αν αναλογιστεί κανείς ότι καταλαμβάνει μία τεράστια προστατευόμενη έκταση, προβλέπει δυσανάλογα μεγάλο αριθμό ανεμογεννητριών που η λειτουργία τους θα εξυπηρετείται από τη διάνοιξη αντίστοιχα δυσανάλογα μεγάλου νέου οδικού δικτύου. Με αυτό τον τρόπο, ένα τέτοιο δίκτυο ανεμογεννητριών από τη μία αντιστρατεύεται και βλάπτει τη βιωσιμότητα της νήσου ως ιδιαιτέρου και αυτοτελούς οικοσυστήματος και από την άλλη διακινδυνεύει σε ανεπίτρεπτο βαθμό τη βιωσιμότητα των ιδιαίτερα αξιόλογων και άξιων διατήρησης οικοσυστημάτων και ειδών που προστατεύονται από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία στη Ειδική Ζώνη Διατήρησης και προστασίας του Όρους Κόχυλα.

Τέλος, σημειώνεται ότι η πρόταση για το έργο αυτό, εκφεύγει οπουδήποτε πλαισίου περιβαλλοντικής πολιτικής για τη Σκύρο και είναι κατά προφανή τρόπο συγκυριακή. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο προφανώς προτείνεται σε αυτό το μέγεθος διότι (α) αυτό είναι το όριο για τη Σκύρο κατά τον στρεβλό μονομερή ορισμό (μόνο ποσοτικά κριτήρια) της έννοιας της φέρουσας ικανότητας από την υπό εκπόνηση Κ.Υ.Α. έγκρισης του ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αναφορικά με το νησιωτικό χώρο, (β) ο ιδιοκτήτης όλης της περιοχής είναι και ο βασικός μέτοχος της εταιρείας (δηλαδή η Μονή Μεγίστης Λαύρας Αγίου Όρους) γεγονός που καθιστά, από πλευράς τού πλέον κατάλληλου ανεμολογικά χώρου, την επιλογή αμφισβητήσιμη. (Άλλωστε είναι εκτός των περιοχών που το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. έχει χαρακτηρίσει ως ‘περιοχές προτεραιότητας’ για εγκατάσταση αιολικών σταθμών) και (γ) ενδεχομένως τα ανωτέρω συγκυριακά δεδομένα διαπλέκονται μεταξύ τους για να δικαιολογήσουν αυτήν την τεραστίου μεγέθους επενδυτική πρόταση η οποία υποστηρίζεται χρηματοοικονομικά μόνο στο προτεινόμενο μέγεθος.

Πέραν των λόγων που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, η εγκατάσταση του δικτύου κατασκευή ανεμογεννητριών αποτελεί άμεση απειλή για τα ιδιαίτερα πολιτιστικά χαρακτηριστικά της Σκύρου, και προσβάλλει το υψηλής αισθητικής αξίας τοπίο, προστατευτέο, επίσης, δυνάμει του άρθρου 24 του Συντάγματος.

Απ’ όλα όσα προηγήθηκαν είναι απολύτως προφανές ότι το σχεδιαζόμενο έργο έχει ένα μονόπλευρο και μεροληπτικό ποσοτικό προσανατολισμό, παραγνωρίζοντας τόσο τις απαιτήσεις προστασίας του περιβάλλοντος όσο και αυτές της χωρικά ισοδίκαιης και αειφόρου χρήσης των περιβαλλοντικών αγαθών. Θα μπορούσε μάλιστα να ειπωθεί ότι η προσπάθεια επιβολής στην τοπική κοινωνία μιας προειλημμένης απόφασης, χωρίς καμία ουσιαστική διαδικασία διαβούλευσης, αναιρεί στην πράξη το βασικό δημοκρατικό της δικαίωμα να αποφασίζει για την ποιότητα του περιβάλλοντός της και της ζωής της.

Όλα όσα αναφέρονται πιο πάνω, συμφωνούν με την Ανακοίνωση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας της 7ης Ιουνίου 2007, και την πρόταση της «…για ανάπτυξη αιολικών σταθμών σε κάθε νησί συνολικής ισχύος κατ’ αρχάς έως τα επίπεδα της αιχμής της ζήτησης που αυτό εμφανίζει σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα (πχ. 10ετίας)…». Σήμερα, στη Σκύρο, το μέγιστο της ζήτησης είναι μόλις 4 MW ! Με τη πρόταση αυτή της Ρ.Α.Ε. επιδιώκεται «…η ήπια ανάπτυξη αιολικών σταθμών στα νησιά, … χωρίς να προκαλούνται προβλήματα ανεξέλεγκτης ανάπτυξης αιολικών σταθμών και συνεπώς διαφυλάσσεται το ευαίσθητο περιβάλλον των νησιών και ο χαρακτήρας τους, ενώ παράλληλα τα νησιά συμβάλλουν, κατά το μέρος που τους αναλογεί, στην επίτευξη των στόχων της χώρας για μείωση των

εκπεμπόμενων ρύπων και την αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο ενεργειακό της ισοζύγιο …».

Για όλους τους παραπάνω βάσιμους και νόμιμους λόγους, οι φορείς και οι πολίτες της Σκύρου που υπογράφουμε το παρόν Υπόμνημα,

Ζ Η Τ Α Μ Ε

Να απορριφθούν δια παντός και οι δέκα (10) αιτήσεις για χορήγηση αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με την εγκατάσταση 111 ανεμογενητριών στη νότια Σκύρο, της κοινοπραξίας «Αιολική Νοτίου Σκύρου – Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας – ΕΝΤΕΚΑ Α.Ε».

ΟΙ ΥΠΟΓΡΑΦΟΝΤΕΣ ΦΟΡΕΙΣ & 1.600 ΠΟΛΙΤΕΣ ΣΚΥΡΟΥ
για την «Ένωση Πολιτών Σκύρου για το Μουσείο Μάνου Φαλτάϊτς
για τη Προστασία του Περιβάλλοντος»